کد مطلب:106713 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:157

[صفحه 416]

(ناتوانترین مردم كسی است كه از یافتن دوستان، ناتوان باشد، و ناتوانتر از او كسی است كه یاران به دست آورده را از دست بدهد). اخوان، جمع اخو است مانند خربان كه جمع خرب است، مقصود دوستان صمیمی است. و در عبارت ترغیبی بر اخلاق پسندیدهاست، زیرا دوستان جز با اخلاق كریمه فراهم نیایند. و امام (ع) فرد ناتوان از دوستیابی را از آن رو ناتوانترین مردم، دانسته است كه دوستیابی، نه به صرف نیروی بدنی نیاز دارد و نه به اعمال نیروی عقلی، بلكه تنها به اخلاق خوب و حسن رفتار و برخورد با گشاده رویی و چهره ی باز، نیازمند است. و این امور هم در بیشتر مردم، طبیعی و آسانترین كار برای آنهاست، بنابراین كسی كه از اینها ناتوان باشد، ناتوانترین فرد بر انجام كارهاست. و اینكه امام (ع) آن كسی را كه دوستی داشته و بعد از دست داده، ناتوانترین شخص شمرده است از آن روست كه دوستیابی ناگزیر زحمتی برای شخص دارد، اما كسی كه دوستی، فراهم آورده است، دیگر نیازی به این مقدار زحمت نیز ندارد، بنابراین، نگهداری دوستان آسانتر است از دوستیابی، پس كسی كه دوستان را از دست می دهد، به خاطر ناتوانی در نگهداری از چیزی كه آسانترین كارهاست، از كسی كه در دوستی

ابی ناتوان است، ناتوانتر می باشد. اگر كسی اشكال كند كه امام فرمود: كسی كه دوستان را از دست بدهد، ناتوانتر از ناتوانترین مردم است، بنابراین مردم (به دلیل وجود ناتوان تر از خود) ناتوانترین مردم نمی شود، این خلف است در پاسخ می گوییم: لفظ الناس مطلق است، در صورتی خلف لازم می آمد كه افاده ی عموم می كرد.

صفحه 416.